We hebben je hulp heel hard nodig! Want op dit moment onderhandelt de Europese Commissie – achter stevig vergrendelde deuren – over een handelsverdrag met Zuid-Amerikaanse landen – Mercosur genaamd. Er is niets geleerd van het TTIP-debacle. Deze mega-handelsdeal dreigt, net als TTIP en CETA, grote negatieve gevolgen te hebben voor consumentenrechten, milieunormen en democratie. Onze doelen voor veilig, duurzaam en eerlijk voedsel kunnen hiermee in één klap uit zicht verdwijnen.

De besprekingen met Mercosur staan op het punt om te worden afgerond. In Paraguay is deze week een nieuwe ronde onderhandelingen begonnen, een spoedige ondertekening van deze mega-handelsdeal lijkt dichtbij, waarbij wij als burgers pas achteraf te horen krijgen wat er precies is afgesproken. Wel duidelijk is dat de Europese Commissie akkoord gaat met nog meer nog meer import van plofkip, die al veel te vaak met salmonella besmet blijkt te zijn. Van nog meer risicovol rundvlees. Van nog meer suiker en zoetstoffen, wat de prijs van junkfood nog verder zal verlagen…

Maar het ergste is dat in de onderhandelingen allerlei mogelijkheden worden geboden voor het veranderen van regels en wetten die de handel ook maar een beetje kunnen bemoeilijken. Laten dat nu juist precies de regels en wetten zijn die bedoeld zijn om consumenten zoals jij en ik te beschermen! Denk aan regels over de inzet van mogelijk schadelijke bestrijdingsmiddelen, of welke informatie er op het etiket moet staan waardoor jij weet of het gezond is of niet. En regels om het milieu te beschermen. Deze regels zijn het bedrijfsleven vaak een doorn in het oog, en dit handelsverdrag is een vrijbrief om daar in allerlei besloten handelscommissies korte metten mee te maken. Ten koste van jouw gezondheid.

Bij ons – en vast ook bij jou – ligt TTIP nog vers in de herinnering: het vrijhandelsverdrag dat de EU wilde sluiten met Amerika, waardoor we grote schadeclaims uitlokten van bedrijven, en hen bovendien grote invloed zouden geven op onze voedselveiligheidseisen.

TTIP is gelukkig de voet dwars gezet, mede dankzij luid protest van organisaties zoals de onze, maar vooral van mensen zoals jij. Zo wisten we gezamenlijk te voorkomen dat we de Europese markten én onze wetgeving laten domineren door Amerikaanse multinationals. Dat was een belangrijke overwinning!

De EU heeft niets geleerd van de protesten tegen TTIP en CETA. Consumentenbescherming, milieunormen en democratische beginselen worden opgeofferd op het altaar van de vrije handel - ten koste van mensen in Europa en ten koste van mensen in de partnerlanden. De deal met Mercosur is vele malen groter dan bijvoorbeeld het omstreden handelsverdrag met Canada - CETA.

Maar helaas is dit luide protest niet doorgedrongen tot in de achterkamertjes in Brussel. Daar onderhandelen de Europese Commissie én onze Nederlandse regering op dit moment nog steeds over TTIP-achtige handelsverdragen. En die onderhandelingen leiden steevast tot minder bescherming van jou als burger en consument, en meer macht voor de multinationals.

© Beeld: iStock .com/Cecilie Arcurs

Een van die geplande handelsverdragen, ‘Mercosur’, baart ons echt heel grote zorgen. Mercosur is een handelsverbond van Zuid-Amerikaanse landen. Brazilië, Argentinië, Paraquay en Uruguay zitten nu met de Europese Commissie aan de onderhandelingstafel om de handel tussen deze twee landenblokken te bevrijden van alle ‘handelsbelemmeringen’. Het gaat dan om bijvoorbeeld de toegang tot de Europese markt voor vlees, suiker en biobrandstoffen.

Maar het gaat niet alleen over het openen van elkaars markten. Net als andere vrijhandelsovereenkomsten van de "nieuwe generatie", zoals TTIP en CETA, gaat ook dit nieuwe handelsverdrag over het opheffen van wat de onderhandelaars ‘niet-tarifaire handelsbelemmeringen’ noemen. Oftewel: normen op het gebied van voedselveiligheid, milieu, gezondheid en consumentenbescherming. Als de EU en de Mercosur-landen dit akkoord zullen afsluiten, zal dat grote nadelige gevolgen kunnen hebben voor de wettelijke bescherming van mens en milieu. Terwijl het juist heel hard nodig is om onze gezondheid beter te beschermen, zeker op het gebied van voedsel!

Misschien vraag je je nu af: waarom wil de EU dit verdrag eigenlijk afsluiten, als dat zulke grote gevolgen zal hebben voor ons allemaal? Omdat de EU meer auto’s, diensten en melk wil verkopen in het buitenland.

Een handelsverdrag van de EU met het landenblok Mercosur zal Zuid-Amerikaanse exporteurs nog meer toegang bieden tot de Europese markt voor landbouwproducten. De Braziliaanse vleesproducenten, die al zeer goedkoop enorme hoeveelheden bulkvlees produceren, zullen hun productie en uitvoer aanzienlijk kunnen verhogen – met ernstige gevolgen voor niet alleen milieu en dierenwelzijn, maar ook voedselveiligheid. In Brazilië leidt de veeteelt tot kap van regenwoud. De mensenrechtensituatie in de Braziliaanse landbouw is ook vaak slecht: Talrijke veehouderijen zijn betrokken bij landconflicten met inheemse kleine boeren en er komen steeds weer gevallen van slavenarbeid aan het licht. Bovendien werden we in 2017 geschokt door een groot schandaal met Braziliaans vlees: verschillende bedrijven hadden op grote schaal rottend vlees in hun producten gemengd en honderden politici omgekocht! Dat was geen incident.

Ondanks deze enorme twijfels over de voedselveiligheid en de negatieve gevolgen voor het milieu heeft de Europese Commissie onlangs tijdens de onderhandelingen aangeboden om het importquotum voor rundvlees uit Zuid-Amerika te verhogen tot 99.000 ton, zo vernamen bronnen uit de wandelgangen.

In de handelsovereenkomst met Mercosur aanvaardt de EU de verzwakking van het Europese voorzorgsbeginsel door de handelsregels van de WTO over te nemen - en de schending van democratische controlemechanismen. Help nu mee om dat te stoppen!

In plaats van het voorzorgbeginsel, dat van groot belang is voor de veiligheid van ons voedsel, verwijzen de onderhandelingsteksten, voor zover nu bekend gemaakt, alleen maar naar de verplichtingen van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Waar hier in Europa een stof aangetoond veilig moet zijn, gaat de WTO ervan uit dat stoffen veilig zijn, tenzij er zwaar wetenschappelijk bewijs van de schadelijkheid is geleverd. Door er niet voor te zorgen dat het voorzorgsbeginsel wordt gewaarborgd, stemt de EU in met een groot verlies aan bescherming voor consumenten in de EU.

Begrijp ons niet verkeerd: we zijn niet tegen handel, integendeel! Maar handel moet de mensen dienen, niet alleen de belangen van grote bedrijven. Bovendien worden de onderhandelingen ook achter gesloten deuren gevoerd, hoewel ze ons allemaal direct raken.

Daarom dringen wij aan op een onmiddellijke stopzetting van de Mercosur-onderhandelingen en op een herziening van het Europese handelsbeleid. Help je mee?

P. S.: Nogmaals, we zijn niet tegen vrijhandel - maar we zijn tegen ondemocratische handelsovereenkomsten die in het geheim worden gesloten ten behoeve van de grote ondernemingen. Daarom onderzoeken, verhelderen en protesteren wij. Hoe meer mensen achter foodwatch staan, hoe krachtiger we onze eisen voor een nieuw handelsbeleid onder de aandacht van het publiek kunnen brengen. Ons werk is alleen mogelijk met jouw hulp – teken nu protest aan tegen dit handelsverdrag!

Meer informatie en bronnen:

• Rapport "Trade at Any Cost?“
• Eisen van foodwatch voor handelsverdragen

NL43 TRIO 0390 3757 64