Week van het Nederlands Van 30 september tot en met 7 oktober 2023 vindt de negende editie van de Week van het Nederlands plaats. De organisatie is in handen van Vlaams-Nederlands Huis deBuren en wordt meegefinancierd door de Taalunie. Tijdens de week presenteert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) samen met verschillende partners de webinarreeks 'Werken met online taalbronnen', de digitale versie van het Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans en een podcastaflevering van Over taal gesproken over hoe je emoties uitdrukt in grammatica.
Bekijk al onze activiteiten op onze website |
|
|
De Digitale Pallas In de achttiende eeuw werd een ‘kat’ in het Sranantongo man-boesi-boesi genoemd. Althans, volgens het Russische vergelijkende woordenboek van alle talen en dialecten, dat in opdracht van de Russische keizerin Catharina de Grote werd samengesteld door de Pruisische geleerde Peter Simon Pallas. Dat historische woordenboek is nu gedigitaliseerd, en dankzij de toevoeging van Engelse vertalingen te raadplegen zonder kennis van Russisch of het cyrillische schrift.
Lees het nieuwsbericht of ga direct naar The Digital Pallas |
|
|
Vacature softwareontwikkelaar Een schat aan gestructureerde informatie over de Nederlandse taal gebruiksvriendelijk doorzoekbaar maken en ons team ondersteunen bij het werk aan de kennisbank die eraan ten grondslag ligt – lijkt dat jou een interessante job? Wij zoeken een enthousiaste ontwikkelaar die ons team van vijf ontwikkelaars komt versterken, voor 32-40 uur per week! Bekijk de vacature |
|
Druktepoppetje
Een poppetje dat online als maat gebruikt wordt om aan te geven hoe druk het is in de trein. Ook: iemand die op een station aangeeft hoe druk het in de trein is.
Nieuw woord van de week
|
|
|
Nationaal erfgoed in de klas
De website Schatkamer van Nederland biedt lesmateriaal over ons culturele erfgoed aan, dat als aanvulling gebruikt kan worden voor lessen van alle profielen van de bovenbouwklassen havo/vwo. Het doel is om cultureel erfgoed en oude bronnen onder de aandacht van leerlingen te brengen. Via aansprekende thema’s zoals 'slavernij', 'rampen' en 'op reis' en bijbehorende opdrachten wil de Schatkamer leerlingen stimuleren zelf aan de slag te gaan met historische documenten. Het project is gefinancierd door De Jonge Akademie, wordt overzien door prof. dr. Lotte Jensen en prof. dr. Nicoline van der Sijs en is uitgevoerd door dr. Alan Moss. In 2023 heeft het INT de hosting van de Schatkamer van Nederland overgenomen.
Ga naar de Schatkamer van Nederland |
|
Taaladvies: 'het' bij een de-woord
Is ‘Honing is lekker, omdat het zoet is’ een goede zin? Kan het wel naar honing verwijzen? Ja, in sommige gevallen kun je met het naar een de-woord zoals honing verwijzen. Hoe dat precies zit lees je op de website van Onze Taal.
Ga naar het taaladvies 'het' bij een de-woord |
|
Grammaticasafari: het ene uur is het andere niet
Van Einstein weten we dat tijd relatief is: het ene uur is het andere niet. Dat fenomeen kennen we allemaal wel: op een saai feestje gaat een uur aanmerkelijk langzamer voorbij dan wanneer het gezellig is. En dat verschil kunnen we in onze taal ook mooi uitdrukken.
Ga mee op grammaticasafari |
|
Webinarreeks 'Werken met online taalbronnen'
In oktober en november 2023 organiseren wij samen met de Taalunie de webinarreeks ‘Werken met online taalbronnen’. In vier interactieve webinars krijg je handvatten om aan de slag te gaan met verschillende taalbronnen van het INT: het Corpus Hedendaags Nederlands, Woordcombinaties, de Algemene Nederlandse Spraakkunst en de Historische Woordenboeken online. De gratis webinars zijn bedoeld voor een breed geïnteresseerd publiek. Ze zijn in het bijzonder nuttig voor docenten en studenten Nederlands (als vreemde taal) en onderzoekers van het Nederlands.
Meer informatie en inschrijven |
|
Oud nieuws
In 2022 kwam bij het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het Couranten Corpus online. Dat corpus bevat een grote hoeveelheid afleveringen van dertien zeventiende-eeuwse kranten uit Delpher die vrijwilligers hebben gedigitaliseerd. Omdat op dit moment inmiddels 50 procent van deze Amsterdamse kranten is bewerkt, hebben we een gelegenheidswoordenboekje gemaakt met 50 bijzondere woorden die deze vrijwilligers tijdens hun werkzaamheden zijn tegengekomen, waaronder fachine, kardoes, moordbrander, praaien en snaphaan.
Ga naar het gelegenheidswoordenboekje |
|
Platte zeug
Waar en waarom wordt een pissebed in het dialect ook wel platte zeug (plat varken) genoemd?
Uit de streek
|
|
|
Kaartapplicatie dialectendatabase DSDD
De kaartapplicatie van de Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten (DSDD), waarin je de gegevens van de Vlaamse, Brabantse en Limburgse dialecten vindt, is aangepast en biedt nu meer mogelijkheden om dialectkaarten online en in publicaties te gebruiken. Voorheen kon je de dialectkaart enkel exporteren als pdf, nu kan dat ook in png, wat het gebruik voor onlinetoepassingen en drukwerk vergemakkelijkt. In deze nieuwe versie is het mogelijk de legenda naar eigen inzicht te bewerken en de lay-out van de kaart aan te passen naar wens. Op de helppagina staan vier filmpjes die je wegwijs maken in de database en de kaartapplicatie. Het vierde filmpje toont de nieuwe mogelijkheden. Daarnaast is er een uitgebreide handleiding om met de kaartapplicatie aan de slag te gaan. |
|
Lespakket 'Merci voor je brief'
Aan de Universiteit Leiden is het lespakket Merci voor je brief. Taalcontact in ouder Nederlands ontwikkeld. Op basis van archiefstukken en met behulp van historische woordenboeken – waaronder het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) – ontdekken leerlingen dat ontlening en codeswitching, oftewel ‘het mengen van talen’, van alle tijden zijn. Het lespakket is te vinden op onze website onder het kopje 'Onderwijs'.
Download het lespakket via 'Onderwijs' |
|
Kunstverlakker
Wat deed een kunstverlakker? Het woord kunst(ver)lakker komt niet in onze historische woordenboeken voor. Toch kunnen we achterhalen wat de betekenis ervan is.
Terug in de taal
|
|
|
MATEO: bereken de kwaliteit van je vertaling
Met de tool MATEO (MAchine Translation Evaluation Online) kun je teksten, hun automatische vertaling en referentievertalingen uploaden om verschillende kwaliteitsmetrieken te berekenen die binnen de Machine Translation gebruikt worden. De tool werd gebouwd door Bram Vanroy (UGent en KULeuven) en gefinancierd door de European Association for Machine Translation (EAMT) en CLARIN. Hij wordt gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Op vrijdag 13 oktober om 14.00 geeft de maker een online demonstratie van de tool.
Schrijf je in voor de demo op 13 oktober |
|
Meer nieuws & agenda Stem op Taaladvies.net voor website van het jaar 2023 Het Glossarium Trevirense: nieuwe uitgave van de Latijns-Middelnederlandse woordenlijst uit de Stadtbibliothek van Trier door Piet van Sterkenburg Nicoline van der Sijs op NPO Radio 1 over de invloed van de Nederlandse taal op Noord-Amerika en of we meer Engelse dan Franse leenwoorden gebruiken AI AI AI: podcast van de KU Leuven over toepassingen van artificiële intelligentie in ons dagelijks leven, met als gast Vincent Vandeghinste (INT) 22 september: Streektaalconferentie 2023 in Franeker 22 september: Computational Linguistics in the Netherlands (CLIN) 30 september - 7 oktober: Week van het Nederlands 4 oktober: presentatie Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans 5 oktober: inspiratiesessie over Nederlandstalige wetenschapscommunicatie (Brussel) 16 oktober - 18 oktober: CLARIN Annual Conference 2023 (Leuven) 3 november: Gebruiker Centraal presenteert de Landelijke Taalstrijd 17 november - 18 november: HSN-conferentie Onderwijs Nederlands (Rotterdam) 17 november - 16 december: Internationaal Letterenfestival Letterlijk Leiden Zie ook de Taalagenda op ivdnt.org. |
|
|
|
