EN GARDE! Ligt de Armada al voor Bretagne? Als je de Britse tabloids mag geloven staan de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk aan de vooravond van een allesverwoestende vaccinoorlog, ontketend door jaloerse Eurocraten die blunderden met de inentingscampagne in de EU. Aanleiding zijn de onverwachte harde woorden van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen vorige week over het mogelijk blokkeren van vaccinexporten naar landen die zelf geen vaccins terugsturen, of al veel verder zijn met vaccineren. Volgt deze week de ultieme escalatie of loopt het met een sisser af? Vaccinschuur: Zeker is dat de vaccinfrustatie in de EU vooralsnog alleen maar toeneemt. Het blijvende gekwakkel van AstraZeneca heeft het eerste kwartaal flink verpest, waardoor EU-landen een stuk minder ver zijn dan gepland – en dan andere rijke landen. Tegelijk valt op dat de EU wel veel produceert en naar de rest van de wereld exporteert. Sinds eind januari eist de EU daarover transparantie en uit de cijfers blijkt zonneklaar: tientallen miljoenen vaccins verlieten sindsdien Europa. Vooral in Italië en Frankrijk is de frustratie daarover groot, achtergrond voor de dreigende taal van VDL. „Onze burgers kunnen we niet meer uitleggen dat Europese farmaceuten aan de hele wereld leveren, en we hier de hele tijd met leveringsproblemen kampen”, aldus de Commissievoorzitter vorige week. Tit for tat: Feit is alleen dat het bovenal Pfizer-vaccins zijn die het continent verlaten. En die fabrikant houdt zich vooralsnog voorbeeldig aan zijn contract met de EU. Het verklaart waarom er een groep lidstaten heel terughoudend is als het gaat om een totaal exportverbod - onder meer Nederland en Belgie. „We kunnen niet zomaar alles gaan blokkeren”, zegt een EU-diplomaat. „Je moet het per geval beoordelen. Het is geen ‘tit for tat’, maar reciprociteit kan wel een rol spelen in het algemene oordeel.” Een ander vult aan: „Niemand wil een escalatie. Maar dat er helemaal niks vanuit het VK naar hier komt, is wel degelijk een probleem.” Sinds eind januari gingen al meer dan 10 miljoen doses naar het VK, en voor die tijd waarschijnlijk nog meer. En inderdaad: terug kwam er (nog) niets. Hollands glorie: Als er dus nieuwe beperkingen komen, dan zullen die zich louter op AstraZeneca richten – die komt afspraken immers niet na. Centraal in het getouwtrek staat een productielocatie in Nederland – de Halix-fabriek bij Leiden, die in zowel de Britse als de Europese contractafspraken is opgenomen. Vooralsnog rolt er in Leiden nog niks van de band, maar dat zou snel kunnen veranderen. Maar waar gaan die dan heen? De Britse premier Boris Johnson voert de druk inmiddels al op, met telefoontjes aan onder meer premier Mark Rutte. Een eventueel exportbesluit ligt donderdag op tafel tijdens een video-overleg van regeringsleiders. Trojka hier, trojka daar: Ondertussen blijft het Russische Spoetnik-vaccin voor zeker 95 procent effectief als Europese splijtzwam. In Slowakije dreigt een besluit tot aankoop een regeringscrisis te ontketenen. Eurocommissaris Thierry Breton was op de Franse tv gisteren tegelijk glashelder: Europa heeft Spoetnik niet nodig, want Europa heeft al meer dan voldoende aangekocht. Breton paaide de Fransen met de voorspelling vóór ’s lands feestdag 14 juli groepsimmuniteit te bereiken. Het pr-team van Spoetnik raakte vervolgens in een twittie met team-Breton verzeild.
|