Met Mark Rutte, Hugo de Jonge en Diederik Gommers
Goedemorgen! Hugo de Jonge belde een rondje langs oppositiepartijen voor steun voor de avondklok, maar een meerderheid blijft onzeker. Kun je zomaar het vaccinatieprotocol oprekken? En het meningsverschil binnen de SGP over samenwerken met FVD kost de partij zeker één lid. |
TUSSEN HOOP EN VREES: De lockdown was al de strengste die we ooit hebben gehad, en nu wordt die nóg strenger: een avondklok, nauwelijks meer bezoek ontvangen en een quarantaineplicht kondigden demissionair premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) gisteren aan. Hier is een overzicht van alle maatregelen. Die avondklok is het heetste hangijzer, daarvoor is instemming van de Tweede Kamer nodig - dat heeft het kabinet zo met het parlement afgesproken, omdat het zo’n ingrijpende en omstreden maatregel is. Maar of die steun er wel is, is nog maar de vraag. Coalitiepartners D66 en ChristenUnie waren sceptisch, met name Rob Jetten (D66) was fel tegen, terwijl Gert-Jan Segers (ChristenUnie) eerst overtuigend bewijs wilde zien dat een avondklok wel zou werken. Dat kwam eigenlijk niet: Jaap van Dissel van het RIVM haalde een aantal internationale studies aan, maar hóópte vooral dat het genoeg zou zijn om de uitbraak van de Britse mutant te stoppen. RONDJE BELLEN: De Jonge belde ook een rondje langs oppositiepartijen, hij hoopt met name op steun van GroenLinks en PvdA. In de aangekondigde maatregelen was ook rekening gehouden met hun wensen, zoals een vliegverbod vanuit het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika dat er van het kabinet niet had hoeven te komen. De minister belde de partijen na de persconferentie nog een keer, maar ook zij zijn nog niet overtuigd, schrijven NRC-verslaggevers Lamyae Aharouhay en Guus Valk. Die bezwaren zijn niet zozeer principieel, ook zij twijfelen of de maatregel wel effectief is. Binnen de PvdA zijn daarnaast twijfels over een andere maatregel: mensen mogen vanaf nu nog maar één in plaats van twee bezoekers per dag ontvangen. De fracties van PvdA en GroenLinks overleggen vanmorgen, voor het Kamerdebat begint waarin moet blijken hoeveel steun de aangekondigde maatregelen krijgen. Dat begint om 10.15 uur. Het wordt de eerste test voor het demissionaire kabinet - dat het ‘missionair’ zou zijn voor corona, zoals Rutte graag wilde, lijkt nu al vergeefse hoop. |
|
|
|
TWIJFELS TWIJFELS: Niet alleen de Tweede Kamer is kritisch over de avondklok, binnen de hele samenleving bestaan twijfels. NRC maakte een rondgang: „Een paardenmiddel”, noemen de meeste burgemeesters de avondklok. Zij maken zich zorgen over de handhaving - de druk op de politie is al groot. Er zijn ook enkele uitgesproken voorstanders van de maatregel. De Amsterdamse gemeenteraad nam daarentegen al een motie aan tégen de avondklok. Ook sommige ziekenhuisdirecteuren en artsen twijfelen. Ernst Kuipers van het Erasmus MC is voor, collega en OMT-lid Diederik Gommers was twee dagen geleden bij Jinek nog tegen maar maakte gisteren een draai op Instagram. Maurice van den Bosch van het Amsterdamse ziekenhuis OLVG wijst erop dat ook moet worden gekeken naar de impact op andere sectoren. En Peter van der Meer, van het Dordtse Albert Schweitzer Ziekenhuis twijfelt. Talkshows mogen wel gasten blijven ontvangen als de avondklok doorgaat - ook ’s avonds. Zij maken zich al zorgen over maatschappelijke druk. „De mensen zullen denken: ‘Ik mag niet eens de buurvrouw ontvangen, en op tv zitten de politici gewoon bij elkaar aan tafel’”, zegt Bert Huisjes van WNL. Op1 heeft al aangekondigd de opstelling aan te passen: als de ene gast aanschuift, gaat de ander weg. MKB Nederland lobbyde achter de schermen voor „ruime ontheffingen”, vertelt voorzitter Jacco Vonhof. Als die er niet komen vreest hij voor „een nieuwe klap voor de economie”. |
|
|
|
VACCINSTRESS: En dan is er nog een ander besluit, dat haast ondersneeuwt bij de aangekondigde avondklok: het vaccinatieprotocol wordt aangepast, kondigde Hugo de Jonge gisteren aan. Van het Pfizervaccin zijn twee doses nodig, met normaal gesproken drie weken tussen de twee prikken. Dat wordt opgerekt naar zes weken. Op die manier krijgen mensen sneller een eerste prik, die al een beetje bescherming moet geven. Dat valt nét binnen de voorwaarden waaronder het vaccin is goedgekeurd (Denemarken doet dat bijvoorbeeld ook al) maar producent Pfizer wil geen garanties geven dat met een aangepast protocol het vaccin ook werkt. Tot nu toe hield Nederland een ‘dubbele voorraad’ aan: voor elke eerste prik die werd gezet, werd de tweede dosis achter de hand gehouden. Ook dat gaat op de schop: er is nog maar één tweede dosis op voorraad voor twee eerste prikken. Dat betekent dat alle marges worden opgerekt: als een levering te laat is, krijgen sommige mensen hun tweede dosis pas ná zes weken, en dus buiten de marge waar binnen het vaccin is goedgekeurd. |
|
|
|
POLITIEK UIT ELKAAR GEGROEID: In ander nieuws: de onenigheid binnen de SGP over samenwerking met FVD heeft de partij zeker één lid gekost. Burgemeester van Veenendaal Gert-Jan Kats heeft zijn lidmaatschap opgezegd, zo kondigt hij aan op Twitter. Afgelopen weekend zei hij zijn lidmaatschap al te overwegen, nadat Kees van der Staaij had gezegd dat hij FVD niet wil uitsluiten als mogelijke samenwerkingspartner. Partijvoorzitter Dick van Meeuwen had dat juist wél gedaan in een interview met het Nederlands Dagblad. Volgens Kats was de opmerking van Van der Staaij „het laatste duwtje” in een „langlopend proces” waarin hij en de partij „politiek uit elkaar zijn gegroeid”. |
|
|
|
HACKWET: De „sleepwet” werd de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, kortweg de WIV, genoemd. Maar na drie jaar is er nog altijd geen ‘sleepnet’ uitgevoerd, waarbij ongericht internetverkeer wordt afgetapt in de hoop dat er iets interessant tussen zit, zo blijkt uit een evaluatie. En toch klinkt volop kritiek op de wet, nu blijkt dat de inlichtingendiensten operaties hebben doorgezet die door de toezichthouders zijn afgekeurd. In de afgelopen jaren zijn computerhacks een zeer succesvol middel gebleken van Nederlandse diensten. Daarbij gaat het niet om het hacken van één computer, maar om het inbreken in netwerken waarbij enorme hoeveelheden data kunnen worden binnengehaald – toezichthouder CTIVD spreekt in een voorbeeld over gegevens van ruim honderd miljoen mensen. Door het hacken van een telefoonprovider kon de AIVD Nederlandse jihadstrijders volgen van Nederland tot Syrië, zo beschrijft een onderzoekscommissie waarvan het rapport gisteren verscheen. Of zulke operaties ook mogen zonder toestemming van de toezichthouders? De commissie stelt voor op sommige punten bevoegdheden van de toezichthouders in te perken. Die reageerden woedend: de belangen van de diensten en de fundamentele rechten van burgers zijn in het evaluatierapport „niet in balans”. Aan de Kamer om het geschil op te lossen. |
|
|
|
QUOTE VAN DE DAG | „Zelfs als je denkt: het gaat vast sneller dan ik denk, gaat het toch nog sneller dan je denkt.” | Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) legt uit waarom nieuwe maatregelen nodig zijn terwijl de Britse variant nog relatief kleine aantallen besmettingen veroorzaakt. |
|
|
|
|
|