Beste Lezers, In Nieuwsbrief nummer 42 leest u wat er zich ondanks de gesloten deuren tijdens de Corona-maatregelen allemaal achter de schermen heeft afgespeeld. Gelukkig zijn de beperkingen inmiddels vrijwel geheel voorbij, kunt u onze collecties weer raadplegen en begint het concertleven weer aardig op te bloeien. De festivals die in de afgelopen periode druk zijn voorbereid kunnen gelukkig doorgaan. In de Muze van Zuid is veel muziek van Nederlandse bodem te beluisteren en met het Sweelinckfestival wordt Nederlands grootste componist Jan Pieterszoon Sweelinck uit de vergetelheid gehaald. Daarnaast lichten we alvast een tipje van de sluier van wat ons te wachten staat in 2022.
Bericht van de conservator Philomeen Lelieveldt
Het was raar om te starten met mijn nieuwe baan in Coronatijd. Kennismaking met de collega's via zoom meetings en vergaderingen met mensen die je nooit live hebt gezien. Mondjesmaat - 2 dagen per week - konden we op kantoor terecht, waar ik werd ingewerkt door Paula Quint en Rik Hendriks. We werken aan een nieuwe website en namen een nieuw platform in gebruik waardoor we onze communicatie via de sociale media efficiënter kunnen vormgeven. Met Frits Zwart besprak ik de lopende acquisities en contacten. Door Corona zijn er veel zolderopruimingen geweest, waardoor er dit voorjaar talloze mooie schatten tevoorschijn kwamen, van enkele foto's van musici, tot volledige persoonsarchieven, waarin niet alleen muziek maar ook brieven, programma's en foto's en geluidsbanden zitten.
Een greep uit de aanwinsten: De vioolbouwer André van Putten schonk ons de plakboeken van violist Herman Krebbers, waar vanaf zijn vroegste tot laatste optredens alle aankondigingen, programmaboekjes, recensies en foto's van zijn optredens verzameld zijn. Niet alleen geven de albums een prachtig overzicht van de loopbaan van deze rasviolist, ook de geschiedenis van de vormgeving van programmaboekjes kan met deze plakboeken onderzocht worden.
Wij ontvingen van Marianne Spanjaard-Sammels twee koorwerken van Fred J. Roeske, dirigent van diverse koren in en rondom Amsterdam, die worden toegevoegd aan zijn archief. O.a. het zeemanslied "Aan het gangspil", op tekst van J. van Lennep.
Corinne Moerbeek schonk ons verschillende autografen van componist Sas Bunge (1924-1980) die zij had gekregen via een kringloopbedrijf dat het huis van Bunges weduwe had leeggeruimd. Op een omslag was aangetekend dat ze bedoeld waren voor de muziekafdeling van het Haags Gemeentemuseum, waar de collectie in 1987 werd ondergebracht. In de inventaris die toen gemaakt was, bevond zich een lijst met de stukken die zouden nakomen... dat het zo lang zou duren en via deze omweg hadden we niet voorzien. Maar we zijn er blij mee!
Verder ontvingen we wat schetsen, briefjes, notities rondom de biografische kroniek van Eduard Reeser en Thea Vermeulen-Diepenbrock als aanvulling op het Diepenbrock archief van Ton Braas en Odilia Vermeulen. Van Marcel Mangnus uit Hulst ontvingen we de autograaf van de Willibrordus mis, die Hendrik Andriessen in 1963 voor Jo Ivens had geschreven. Via de veiling en antiquarisch verwierven we brieven tussen uitgever Alsbach en diverse componisten, een brief uit 1863 van de 19de-eeuwse hofpianiste en componiste Madeleine Johnson-Graever (http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Graever), van wie wij wel gedrukte composities hebben, maar nog geen persoonlijke stukken.
Media
In de maand mei werd het heel druk met programmamakers die in de ban waren van Johan Sebastian Bach. Paula Quint heeft tot drie keer toe de 'Bachdoos' tevoorschijn gehaald, wat resulteerde in een podcast van Frank de Munnik ('Pure opwinding; een originele Bach'), van Wouter Pleijsier (Bachs Kunst der Fuge: het échte werk) en een documentaire (in de maak) met Albert-Jan Roelofs. https://www.nporadio4.nl/podcasts/bach-van-de-dag https://www.nporadio4.nl/podcasts/bachs-kunst-der-fuge
Herdenking 4 mei
Op 4 mei was op televisie (NPO 2Doc) de prachtige documentaire De lijst van Mengelberg van Jaap van Eijck waaraan Frits Zwart zijn medewerking verleende, en die de nodige stof voor discussie oplevert, o.a. over de vraag of Mengelberg nu wel of niet gerehabiliteerd moet worden vanwege zijn reddingsacties voor individuele joodse musici. https://www.eo.nl/programmas/de-lijst-van-mengelberg
Festival de Muze van Zuid In veel Nederlandse steden en dorpen zijn straatnamen vernoemd naar bekende musici en componisten of naar begrippen uit de muziek. Wat betekent het om te wonen in een componistenwijk? Wat zeggen die namen nog voor de huidige inwoners? Dat vraagstuk pakten Bert Honig en Huib Ramaer in 2016 op, door de organisatie van het festival De Muze van Zuid, in de Amsterdamse componistenbuurt. In mei en juni diepten wij uit de archieven voor het festival vergeten autografen en bladmuziek op waarvan enkele nu opnieuw in première gaan, dankzij ook de slagvaardige scanafdeling van het Haags Gemeentearchief. Tijdens een pianowandeling zijn composities van Johannes Meinardus en Willem Coenen, een muzikantenfamilie uit eind 19de begin 20ste eeuw, opnieuw te horen. Er zijn nog vele andere concerten met werken van Nederlandse componisten wiens archieven in onze kelders liggen. Wil je meer weten en Amsterdam op een andere manier leren kennen? Ga luisteren! https://www.muzevanzuid.nl/programma
Sweelinck Festival 16 tot en met 24 oktober Op 16 oktober 2021 is het precies 400 jaar geleden dat Nederlands grootste componist Jan Pietersz. Sweelinck overlijdt. Nooit eerder is het naar tevredenheid gelukt om deze componist en zijn rijke oeuvre op een waardige manier te herdenken. Na twee jaar hard werken is initiatiefnemer en kenner Simon Groot er in geslaagd om in samenwerking met tal van organisaties een prachtig festival te organiseren over deze 'Orpheus van Amsterdam'. Op het programma staan een tentoonstelling in het Stadsarchief Amsterdam, een driedaags symposium in het Orgelpark, en een reeks concerten op diverse locaties in Amsterdam. En ook elders in het land kunnen er activiteiten worden bezocht. Op 18 oktober bijvoorbeeld organiseert het Koninklijk Conservatorium in samenwerking met het Sweelinck Festival en Musica Antica Da Camera een Sweelinckdag in Den Haag. Het volledige overzicht van alle evenementen kunt u vinden op https://www.sweelinckfestival.nl/.
Het Nederlands Muziek Instituut maakt deel uit van de Stichting Sweelinck2021 en een aantal oude drukken met werken van Sweelinck uit de collectie van het NMI zal worden tentoongesteld in het Stadsarchief Amsterdam.
Ter gelegenheid van het 400ste sterfjaar van de componist is er vanaf 20 september een tentoonstelling te zien in het Atrium van het Stadhuis in Den Haag. Op 16 lichtpanelen wordt u ingewijd in het leven en ouevre van Jan Pietersz. Sweelinck.
Wilt u nog meer verdieping dan is het onlangs verschenen Sweelinck Magazine een echte aanrader. Het fraai vormgegeven magazine bevat allerlei informatieve artikelen over de componist, geschreven door kenners maar ontdaan van wetenschappelijke ballast. Het Magazine kost 10 Euro en is te bestellen via de website: https://www.sweelinckfestival.nl/over/#magazine
Lancering Bladmuziekuitgave Forbidden Music Regained
In de periode 2016-2020 heeft de Leo Smit Stichting, die zich inzet voor vervolgde muziek, honderden autografen laten scannen, grotendeels uit de collectie van het Nederlands Muziek Instituut. Al lang bestond de wens om hier 'echte' uitgaven van te maken, die goed leesbaar zouden zijn voor musici. Dit is een arbeidsintensief werk, dat gedaan wordt door vijf kopiisten. Noot-voor-noot wordt in de computer ingevoerd en nagekeken. De partituren worden van een korte biografie en een voorwoord voorzien en er wordt een Engelse vertaling gemaakt, waardoor de uitgaven internationaal te gebruiken zijn. De bladmuziek wordt uitgegeven door Donemus Publishers.
Voor dit uitgaveproject werd de naam 'Forbidden Music Regained', gekozen, die verwijst naar de website met informatie over vervolgde componisten: https://www.forbiddenmusicregained.org/. De feestelijke afronding van dit project zal plaatsvinden op 6 november a.s. in het Conservatorium van Amsterdam,. Daar zullen pianoleerlingen van Frank van Laar en David Kuijken de pianopartituren uit deze serie tot klinken brengen. Via Facebook en Twitter zullen we laten weten hoe gereserveerd kan worden voor dit concert.
Nu Amare gereed is zal het Koninklijk Conservatorium eind dit jaar intrek nemen in dit nieuwe gebouw. Aangezien er geen ruimte is voor een bibliotheek is besloten de collectie boeken en bladmuziek onder te brengen bij Bibliotheek Den Haag. Deze samenvoeging was voor het Nederlands Muziek Instituut aanleiding om te onderzoeken of aansluiten tot de mogelijkheden zou kunnen behoren. Dit heeft ertoe geleid dat per 1 januari 2022 de bibliotheekcollecties van het Koninklijk Conservatorium, de muziekafdeling van Bibliotheek Den Haag en het Nederlands Muziek Instituut samen worden gehuisvest op de dan geheel vernieuwde 5de etage van Bibliotheek Den Haag. Daarmee wordt de Muziekverdieping één van de grootste openbaar toegankelijke muziekcollecties in Nederland. De collectie wordt niet alleen vergroot maar ook verbreed. Naast de vertrouwde materialen kunt u ook grasduinen in de materialen van de partnerbibliotheken. Qua dienstverlening gaat er het nodige veranderen. Hierover informeren wij u in de volgende nieuwsbrief uitgebreid. In ieder geval mag u zich alvast verheugen op de enorme verruiming van de openingstijden die uiteraard worden gelijkgetrokken met Bibliotheek Den Haag. Ook kunt u omtrent dit onderwerp berichten verwachten op de website en via de social media kanalen.
I.v.m. de nieuwe privacywetgeving dient u te weten dat wij uw mail-adres alleen gebruiken om u op de hoogte te brengen van nieuws en activiteiten rond het Nederlands Muziek Instituut. Wij ontvangen graag bericht van u als u deze mailing in de toekomst niet meer wenst te ontvangen. U hoeft dan alleen maar een mail terug te sturen met "geen email" of "adres verwijderen". Wij passen dit dan in ons bestand aan. Stuur een e-mail
