Kunstjaar 2020: we maken de balans op
Lieve cultuurliefhebber, Nog vijf uur dan wuiven we 2020 uit in kleine kring, met sterretjes. Dromend van? Een 2021 dat er voorlopig weliswaar weinig beter uitziet, maar dat met een beetje meewind ook het (na)jaar zal brengen van weer volle theater-, bioscoop- en concertzalen, van grote tentoonstellingen, opera’s, festivals, weer samen uitgaan, lachen in de pauze en elkaar spontaan om de hals vliegen. Is het triviaal om niet alleen naar de kunst zelf, maar ook de rituelen eromheen te verlangen? Bianca Stigter betoogt in haar fraaie essay over de stille wereld van nu dat de magie van theaterbezoek juist in belangrijke mate hangt aan de gezamenlijke ervaring. Was 2020 dan een jaar om gewoon snel te vergeten of als intieme inkeerfase te idealiseren in ons buigzame geheugen? Dat ook weer niet. We schreven veel over alle digitale ontwikkelingen die in een stroomversnelling raakten. De roep om een diverser en inclusiever kunstleven werd luider, de discussie over cancel culture scherper. Genre voor genre maakten mijn collega’s en ik de balans op over 2020. Spoiler: er waren lichtpuntjes. Maar een handjevol, geen sterrenhemel. Dus vast voor straks: proost. Op een rijker door live-kunst opgelicht 2021. |
|
|
|
Zien | Het raadsel van dirigent Bernard Haitink | Hoe doet hij dat toch? Beethoven laten stromen als water? Bruckners monumentale symfonieën zo opbouwen dat de tranen langs je wangen druppen in plaats van dat je je ergert aan verwijlen bij details en de ene climax na de andere? De BBC-documentaire The Enigmatic Maestro probeert het raadsel van dirigent Bernard Haitink te ontsluieren. Vergeefs: magie is alleen magie als je haar niet (helemaal) begrijpt. Maar de film zit vol heerlijke scènes en inspirerende sprekers. Zondag 3/1, 19.55 u. (NPO2) |
|
|
|
Lezen | De methode van pianoleraar Jan Wijn | Worden wie je bent, het adagium van Nietzsche, had ook het motto kunnen zijn van pianopedagoog Jan Wijn. Wijn, leermeester van vrijwel alle grote Nederlandse pianisten, bracht zijn leerlingen gevoel voor architectuur bij, een heldere klank, een ontspannen houding. En toch zijn allen anders. Trouw-journaliste Sandra Kooke bracht de methode-Wijn in kaart en schetst in haar boek Speel! een warm portret van een vaderlijke leermeester. |
|
|
|
| Kijken | 2020 achter glas | 2020 was het jaar van eten achter plexiglas, sporten in een tent, omarmen in huishoudfolie en kraamvisite achter het raam. Er werd een indringende In Beeld aan gewijd. Hoe bleven we elkaar zien in het coronajaar? |
|
|
|
|
|