Met Lilianne Ploumen, Job Cohen en Hans de Boer
| Goedemorgen! Vandaag debatteert de Kamer met premier Mark Rutte over de Toeslagenaffaire. Er wordt op D66 ingepraat om in te stemmen met de avondklok. En is Lilianne Ploumen een risico of kans voor de PvdA? |
| KWIJTGESCHOLDEN: Al voor het kerstreces werd er naar uitgekeken: het debat over de Toeslagenaffaire. Het staat vandaag op de agenda, nadat demissionair premier Mark Rutte een toelichting heeft gegeven over het aftreden van het kabinet. Gisteren werd ook bekend dat alle schulden van slachtoffers van de Toeslagenaffaire door de overheid worden kwijtgescholden - van openstaande facturen bij de Belastingdienst tot een studieschuld. De angel is, zou je zeggen, al een beetje uit het debat: het kabinet is afgetreden, schulden zijn kwijtgescholden en staatssecretaris Alexandra van Huffelen beloofde ook dat gedupeerden die zich voor 15 februari melden, voor 1 mei een compensatie van 30.000 euro ontvangen. Dat bedrag werd vorige maand al toegezegd, maar is nog altijd niet overgemaakt. ENQÛETEKASTJE: Een ander heet hangijzer: dat wat bekend is komen te staan als de Rutte-doctrine. Die houdt in: ambtenaren moeten zo min mogelijk op papier vastleggen, zodat die documenten niet later openbaar gemaakt kunnen worden. Rutte nam er vorige week afstand van, hij beloofde dat alles transparanter zou worden. Extra pijnlijk is dat het kabinet op een reeks Kamervragen geen antwoord kan geven, omdat die „gedetailleerd” gaan over „overleggen, gedragingen en uitspraken van medewerkers”. Een cultuuromslag is bovendien moeilijk te realiseren. Bij ambtenaren is het ‘enqûetekastje’ een begrip: daar worden documenten bewaard voor mogelijke parlementaire enqûetes waarmee ambtenaren zich kunnen indekken. Dat kastje zal nog sneller gevonden worden, verwacht een bestuurskundige in NRC. |
|
|
|
| EXTRA DAGJE EEN AVONDWANDELING: Is de avondklok nog te voorkomen? Na een alarmerend OMT-advies van afgelopen weekend, waarin grote zorgen zijn over de ontwikkeling van de Britse variant in Nederland, moet het kabinet wel iets doen. Maar een avondklok ligt gevoelig in de Kamer, binnen de coalitie met name bij D66. Op die partij wordt flink ingepraat, en daarvoor hebben Rutte en co iets meer tijd gekregen: het OMT had meer tijd nodig om specifiek een advies te formuleren over de avondklok. Het beraad met de Veiligheidsregio’s, dat eigenlijk gisteravond zou plaatsvinden, is daarom een dag uitgesteld. DRINGEND ADVIES: Er wordt ook gekeken naar alternatieven: bijvoorbeeld een visiteverbod, waarbij een avondwandeling maken wel is toegestaan, maar bezoek aan familie of vrienden niet. Maar dat is nauwelijks te handhaven (hoe onderscheid je iemand die een avondwandeling maakt van iemand die op weg is naar een schijt-aan-corona-feestje?) en zal in feite neerkomen op een dringend advies. Andere opties: vliegbeperkingen van en naar het Verenigd Koninkrijk en een quarantaineverplichting - de vraag is of dat een groot verschil kan maken om de R verder naar beneden te duwen. De politie is inmiddels de roosters op orde aan het maken - zij houden er rekening mee dat de avondklok vanaf donderdag wordt ingevoerd. VACCINATIEVOORRANG: Ander coronanieuws: na flink wat gesteggel tussen de huisartsen en het ministerie van Volksgezondheid is besloten om deze week nog te beginnen met het vaccineren van huisartsen. Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) stelde eerder nog dat de nu beschikbare Pfizer-vaccins voor kwetsbare ouderen bedoeld waren, maar nu de Britse variant oprukt krijgen huisartsen toch sneller een prik. |
|
|
|
| RISICO OF KANS? Lilianne Ploumen is geen twijfelaar, schrijft ze in haar vorig jaar verschenen autobiografie. Maar toch moest ze drie dagen nadenken of ze wel lijsttrekker van de PvdA wilde worden. Gisteren werd bekend: Ploumen gaat het doen. Aan de ene kant is dat een risico voor de PvdA: Ploumen heeft wel bijzonder kort de tijd om zich te profileren en in coronatijd, waarbij verkiezingsbijeenkomsten in het land nauwelijks te organiseren zijn, is dat extra ingewikkeld. Maar het is ook een kans: Ploumen heeft zich de laatste jaren ontpopt als effectieve feminist met internationaal aanzien. In 2017 begon ze het steunfonds SheDecides, toen de net aangetreden Amerikaanse president Donald Trump aankondigde om geen internationale fondsen meer te financieren die abortussen uitvoeren. Ze haalde op een conferentie zo’n 180 miljoen euro op. De nieuwe Amerikaanse president Joe Biden leek Ploumen uitgerekend gisteren een cadeau te doen: hij draait de door Ploumen zo gehate beslissing van Trump terug. GO: En binnen de partij lijkt er brede steun voor Ploumen, die niet altijd vrienden maakte en regelmatig partijleiders (van Wouter Bos tot Job Cohen) onder vuur nam. Cohen (over wie ze in 2017 zei dat ze met hem niet meer zo’n goede verhouding had) staat in elk geval achter Ploumen: „Go, Lilianne, go!” |
|
|
|
| IN MEMORIAM: Nog maar vier maanden geleden zwaaide hij af als voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW, toen hij eind vorige week een hersenbloeding kreeg. Hans de Boer overleed in de nacht van zondag op maandag aan de gevolgen ervan. De oud-werkgeversvoorman was recht voor zijn raap, bevlogen en aimabel, schrijven Christiaan Pelgrim en Marike Stellinga in een necrologie. Hij hield van grappen maken, maar kon met zijn directheid ook mensen tegen de haren instrijken. Zo zei hij in 2015 in de Volkskrant dat „al die labbekakken die hier in een uitkering zitten” aan het werk moeten. Toch was het mede aan De Boer te danken dat er sinds 2019 veel akkoorden zijn gesloten tussen vakbonden en bedrijven. De vakbonden FNV en CNV prijzen de goede samenwerking met De Boer. „Hoe erg we op sommige onderwerpen ook van mening verschilden”, zegt FNV-voorzitter Han Busker, „als we tot een akkoord kwamen, stond Hans voor zijn woord en de afspraken die gemaakt werden”. |
|
|
|
| QUOTE VAN DE DAG | | „Ze heeft ontzettend veel ervaring, ze kent de PvdA door en door, ze kent het Haagse Binnenhof goed, ze is beroepspolitica.” | | D66-lijsttrekker Sigrid Kaag somt de sterke punten van Lilianne Ploumen, haar nieuwe concurrent bij de PvdA, op. |
|
|
|
|
|
